دانشگاه ادیان و مذاهب ادامۀ شخصیت حقوقی امام موسی صدر است
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی کانون گفتوگو، به نقل از مرکز روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، آیین بازگشایی سال تحصیلی در دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور دکتر سید عباس صالحی نماینده ولی فقیه در موسسه و روزنامه اطلاعات برگزار شد.
در این نشست دکتر صالحی گفت: به نظر من دانشگاه ادیان و مذاهب در حقیقت امتداد اندیشههای امام موسی صدر و به عبارتی ادامه شخصیت حقوقی این شخصیت برجسته میباشد. ما قبل از انقلاب شخصیتهای مختلف و بزرگی داشتیم، شخصیتهای همچون شهید مطهری، شهید بهشتی، آیتالله طالقانی و امام موسی صدر که بعد از انقلاب تلاش کردیم شخصیتهای حقوقی آنها را در بخشهای مختلفی ادامه بدهیم. اینکه آیا موفق بودیم یا نه مسأله من نیست من میخواهم عرض کنم که دانشگاه ادیان و مذاهب را میتوانیم ادامه اندیشه امام موسی صدر بدانیم.
وی ادامه داد: امام موسی صدر به عنوان یک شخصیت شناخته شده در لبنان فعالیتهای وحدت بخش بسیار موثری داشت به نحوی که میتوان او را شخصیت پیشرو و اثرگذار در حوزۀ وحدت ادیان دانست. ایشان در طول دو دههای که در لبنان بودند فعالیتهای بسیار موثری را در حوزههای مختلف مخصوصاً وحدت ادیان انجام دادند که این فعالیتها نوع نگاه به مسئلۀ وحدت ادیان و همزیستی مسالمت آمیز ادیان را تغییر داد. در حقیقت ایشان یک نگاه نو و جدیدی را وارد دیپلماسی ادیان کردند.
دکتر صالحی بیان داشت که یکی از کارهای بسیار مهم ایشان هویت بخشی به شیعیان لبنان بود. این بسیار مهم است که ایشان علاوه بر اینکه از وحدت لبنان صیانت کرد توانست به شیعیان در لبنان هویتی خاص بدهد. ایشان در جایگاه روحانی شیعه در سال اول حضور خود تقریباً به همه روستاهای لبنان چه مسلمان و چه مسیحی رفته بودند.
دکتر صالحی تاکید کرد: در کنار تمام فعالیتهای ارزشمند امام موسی صدر، فعالیتهای ایشان در حوزه ادیان و مذاهب بسیار برجسته بود. ایشان در مدت حدود ۲۰ سالی که در لبنان بود توفیقات بسیار مهمی را به دست آورد. در این دوره، اتفاقات بسیار مهمی در کشور لبنان افتاد که یکی از آنها دعوت پاپ از ایشان برای حضور در مراسم رسمی مسیحیان بود. در سال ۱۹۶۳ ژان پل ششم برای مراسم بزرگی در واتیکان از ایشان دعوت کردو امام موسی صدر تنها روحانی مسلمانی بود که به این مراسم دعوت شده بود و این امر مهم در سال چهارم اقامت ایشان در لبنان اتفاق افتاده بود.
وی تصریح کرد: قطعاً ویژگیهای شخصیتی و علمی ایشان در این موفقیت تاثیرگذار بوده است. آیتالله شبیری تصویر بسیار واضح و روشنی از شخصیت فردی ایشان داده است که میتواند وجود مختلف این بزرگوار را روشن کند. ایشان حدود ۱۰ ویژگی برجسته از امام صدر بیان میکند که نشاندهندۀ شخصیت والای این بزرگوار است.
در ادامه دکتر صالحی گفت: بی تردید در کنار ویژگیهای شخصیتی، ارتباطات فراوان ایشان نیز در تحقق این امر موثر بوده است. امام صدر با همۀ ادیان و مذاهب ارتباط موثر و مداوم داشتند و تلاش میکردند با محوریت گفتوگوی انسانی فعالیتهای توسعهای فراوانی در میان همه ادیان و مذاهب در لبنان داشته باشند.
وی ادامه داد: نگاه امام موسی صدر به لبنان بسیار ویژه و خاص بود و شاید بتوانیم بگویم یکی از گامهای موفقیت این شخصیت بزرگ بود. وقتی امام موسی صدر به لبنان رفت، محیط خود را شناخت و به تحلیلی جامع رسید. او همواره تاکید میکرد که ثروت فرهنگی لبنان همزیستی مسلمانان و مسیحیان است. او معتقد بود این ثروت فرهنگی در حقیقت ثروت فرهنگی جهان است. در حقیقت او این ثروت را باب گفتوگوی اسلام و مسیحیت میدانست.
آقای صدر در جایگاه مجتهد، فیلسوف و عالم دینی معتقد بود که خدمت به انسان بدون در نظر گرفتن مذهب و آیینش در حقیقت خدمت به خلق خداوند و نوعی عبودیت خداوند است. این نگاه و عملکرد امام صدر نقش مهمی در موفقیت ایشان در حوزۀ ادیان و مذاهب داشته است که ضمن کاربردی بودن، میتواند رویکردی جدید و خاص باشد.
وی ادامه داد: امام صدر گفتوگوی ادیان را به سه دسته تقسیم میکرد؛ گفتوگوی فرهنگ محور، گفتوگوی تبلیغ محور و گفتوگوی انسان محور. گفتوگوی فرهنگ محور همان چیزهایی است که در کتابهایمان به عنوان گفتوگو یا عناوین دیگر موجود است و خدمت به فرهنگ بوده است، اما خدمت به انسانیت نبوده است و در غیاب مردم آنان را محاکمه و محکوم کردند. در حالی که دینداری مردم جریانی اجتماعی است و ما نمیتوانیم با روند فرهنگی و اندیشهای آنها را محاکمه و قضاوت کنیم.
دکتر صالحی: گفتوگوی تبلیغ محور گفتوگوهایی است که در آن هدف نزدیک کردن طرف مقابل به اندیشه خود است. ایشان در این خصوص نیز نکته بسیار دقیقی دارند و معتقدند که این گفتوگوها نتیجهای جز ایجاد شبهه برای طرف مقابل ندارد. از نظر ایشان نتیجه این گفتوگوها این نیست که شما طرف را هدایت میکنید بلکه او را نگران و گیج میکنید و او را از ریشههایش جدا میکنید. او معتقد بود که فرآیند تغییر مذهب یک فرآیندی است که به راحتی اتفاق نمیافتد و گفتوگوهای این چنینی فضا را مبهم و غبارآلودتر میکند.
وی تاکید کرد: در نوع سوم گفتوگو، این انسان است که محوریت دارد. یعنی در این نوع گفتوگو انسان مقابل مورد احترام است، عقیده و اندیشهاش مورد احترم است و در این گفتوگو به عقاید و عواطف طرف مقابل توجه میشود و اساسش محکوم کردن دیگری و به کرسی نشاندن حرف نیست. این گفتوگو در عصر حاضر ثمر بخش است و میتواند در آینده زندگی بشر تعیین کننده باشد. این نوع گفتوگو، گفتوگویی بود که امام موسی صدر به دنبال آن بود و به آن جامعه عمل پوشاند.