می‌توانیم با فوتبال دیگران را به گفت‌وگو بخوانیم/ فوتبال جماعت‌سازی می‌کند
تب فوتبال با آغاز جام جهانی این روزها در همه جای جهان فراگیر شده و مرد و زن و پیر و جوان به فوتبال فکر می‌کنند. در ساعات مشخصی از شبانه‌روز پای تلویزیون می‌نشینند و آمال و آروزهای خود را در آن ۲۲ نفری می‌بیند که در زمین مشغول بازی هستند.
نمایندگانی از ۳۲ کشور با فرهنگ متفاوت در کشور روسیه در کنار هم جمع شده‌اند و به تبادل داشته‌های خود مشغولند. فوتبال ابزار مهم فرهنگی برای تلطیف سیاست است، هرچند که خود در بسیاری از موارد آلوده به سیاست شده است. طرفداران بسیاری نیز از این ۳۲ کشور به روسیه آمده و روزانه در خیابان‌ها و هتل‌ها و رستوران‌ها با همدیگر مواجهه پیدا می‌کنند. مواجهه‌ای که خبر از آماده شدن فضایی برای گفت‌وگو می‌دهد.
با حضور تیم ملی ایران در جام جهانی این تب و تاب و هیجان و ارتباط در میان ما ایرانی‌ها نیز وجود دارد، از این رو با دکتر امان‌الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه شهید بهشتی درباره ویژگی گفت‌وگویی فوتبال و نقشی که در فرهنگ سازی میان ملت‌ها دارد سخن گفتیم.
دکتر قرایی مقدم در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع رسانی کانون گفت‌وگو در این باره گفت: حضور در مسابقات جهانی به‌ویژه جام جهانی فوتبال و همچنین بازی‌های تدارکاتی که تیم ما برای آماده‌سازی حضور هرچه بهتر در این جام انجام داد، نشان می‌دهد که ما با جهان رابطه و گفت‌وگوی دو طرفه و دو جانبه داریم.
با فوتبال دیگران را به گفت‌وگو بخوانیم
وی افزود: شکی نیست که در یک مسابقه فوتبال و حواشی قبل و بعدش پروسه تبادل فرهنگی که یکی از نتایج گفت‌وگوست، صورت می‌گیرد و یکی از راه‌های انتقال فرهنگ، اخلاق، منش و شخصیت ملت‌های مختلف، ورزش، به‌ویژه فوتبال است. ما با فوتبال می‌توانیم کشورهایی را که با ما سر ستیز دارند، به گفت‌وگو فرابخوانیم.
قرایی مقدم ادامه داد: فوتبال می‌تواند نشان دهد که ما پرخاشگر و حمله کننده نیستیم و علاقه به تعامل با جهانیان داریم. همچنین با فوتبال می‌توانیم رشد فکری و فرهنگی جوانان خود را به همه جهان نشان دهیم، به دلیل آن که فوتبال همواره خیلی عظیمی از مردم دنیا را به خود جذب می‌کند. به عنوان مثال وقتی خطایی روی بازیکن ما صورت گرفت و به زمین خورد، اگر بلند شود و با احترام به طرف مقابل دست بدهد و پرخاش نکند، این رفتار می‌تواند فرهنگ خوب و تعاملی را به همه بیننده‌ها منتقل کند.
فوتبال و گفت‌وگوی ملی
این جامعه‌شناس در بخش دیگری از این گفت‌وگو ضمن اشاره به این نکته که منش ملی از دیدگاه جامعه‌شناسی در ویژگی‌هایی چون پرهیز از جدل، پرهیز از نیرنگ و دروغ، پرهیز از ویژگی‌های منفی شخصیتی و… تعریف می‌شود، اضافه کرد: منش ملی ما در فرهنگ و سیاست ما متجلی می‌شود و ما از طریق فوتبال می‌توانیم منش ملی را به شیوه فرهنگی انتقال دهیم.
دکتر قرایی مقدم همچنین در پاسخ به این سوال که «فوتبال در مقوله گفت‌وگوی ملی چه تاثیری می‌تواند داشته باشد؟» نیز گفت: فوتبال منجر به پدیده‌ای به نام «جماعت سازی» می‌شود. در حدود ۱۵ سال پیش مقاله‌ای به نام «جماعت مجذوب» منتشر کردم که درباره فوتبال بود. فوتبال جماعت مجذوبی درست می‌کند که تنها باید با آن گفت‌وگو کرد و نمی‌توان جلوی آن را گرفت. این جماعت نیروزاست و نباید با آن مخالفت بی‌دلیل کرد. حتی فوتبال باعث می‌شود تا سبک و سیاق زندگی و بینش خانواده‌ها نیز عوض شود.
مدرس دانشگاه شهید بهشتی اضافه کرد: فوتبال و خاصیت جماعت‌سازی‌اش باعث شده تا بسیاری از تندروهای جامعه از مواضع خود عقب نشینی کرده و در یک فضای برابر به گفت‌وگو بنشینند. اکنون فضای جامعه به شدت فوتبالی است و همه آحاد مردم اعم از بزرگ و کوچک، معمم و غیرمعمم و… را دربر می‌گیرد و همین ویژگی جماعت سازی باعث شده تا خانم‌ها بتوانند چند روز قبل وارد ورزشگاه آزادی شوند.