در هفتۀ گذشته با فهم شریف گوش دادن و شنیدن، کمی آشنا شدیم. این هفته می‌خواهیم از مفهوم گوش فرادادن، به فهم شریف¹ دیگری برسیم که «احترام  به تمامیت وجود دیگری» است.

وقتی به دیگری چنان گوش می‌دهیم که بتواند به راحتی، دیدگاه، نظر، احساس و باور خویش را آن‌گونه که واقعاً هست ابراز کند، در ما زمینه‌ای فراهم می‌آورد که بتوانیم او را آن‌گونه که هست، بپذیریم. به این معنی که لحظه‌ای پیش خود تصور می‌کنیم: «اگر به‌جای او بودم  شاید من هم همین دیدگاه، نظر و احساس را به موضوع پیدا می‌کردم.»

پذیرفتن دیگری، همان‌گونه که الان هست، نه آن‌گونه که در تصور ماست – یا می‌اندیشیم که باید باشد – همان احترام به تمامیت وجود دیگری‌ست. هنگامی که دیگری چنین زمینۀ پذیرشی را مشاهده می‌کند، میل به ابراز و خودآوایی در او پدید می‌آید و در این فضای احترام آمیز و اعتماد برانگیز، باورها، احساسات، دیدگاه‌ها، نظرات و سخن‌ها به روشنی بیان و شنیده شده و راه برای هم‌اندیشیِ انتقادی و کشف معناهای تازه هموار خواهد ‌شد.

بنا به نظر محققین² در گفت‌وگو یا دیالوگ، ما به دنبال کشف حقیقت و یا حل مسئله از طریق هم‌اندیشیِ نقادانه هستیم؛ یعنی می‌خواهیم با هم به این هدف برسیم و بر این باوریم که حقیقت همواره فراتر از آن است که در فهم و درک یک نفر به تنهایی جای گیرد.

احترام دو جانبه است و از جانب همه شرکت‌کنندگان در یک ارتباط گفت‌وگویی باید رعایت شود. هفتۀ آینده توجه خواهیم کرد که چگونه گوش‌دادن و احترام، زمینۀ ابراز، گشودگی و خود آوایی را فراهم می‌آورد.

1- کتاب ده فهم شریف – مقصود فراصت خواه

2- کتاب ادب گفت وگو – مهدی ایرانمنش