مهارت گفت‌وگویی که امام علی(ع) بر آن تاکید می‌کند

شهرام حلاج، راهنمای کانون گفت‌وگو

از امام على(ع) نقل شده‌است: «كسى كه بتواند خود را از چهار چيز بازدارد سزاوار است كه هرگز گرفتار حادثه ناگوارى نشود. عرض كردند: اى اميرمؤمنان آن چهار چيز چيست؟ فرمود: عجله و لجاجت و خودپسندى و تنبلى»

ترجمه كوتاهی از اين فرمايش را بر ديوار كانون گفت‌وگو ديدم.

پرهيز از شتاب كه ركن اول در اين سخن امام علی(ع) است، يكی از مهارت‌های كليدی است كه در طی كارگاه‌های ‌گفت‌وگو برای بازآفرينی آن، تمرين ‌می‌كنيم.

پرهيز از شتاب شرطِ اساسی كارِ گروهی علمی و دادوستد فكری است و شتاب آفتِ جدی همفكری و حلِ درستِ مسأله. در كنار ورزش‌ها و تمرين‌های عملی كه برای بازآفرينی اين مهارت در خويشتن لازم داريم. از حيث نظری و توصيفی می‌توانيم اين مهارت را چنين شرح دهيم:

 « مهارت اول: از شتاب پرهیز کنیم و آرامش داشته‌باشیم.»

گاه برای از‌ دست ‌ندادن فرصت، شتابزده عمل‌ می‌کنیم و فرصت‌ها را از بین ‌می‌بریم. برای پرهیز از این اشتباه باید مهارت پرهيز از شتاب را تمرین ‌کنیم.

فرصت ‌دهیم دیگران سخن را آغاز ‌کنند، بدون آنکه بخواهیم مثل شاگرد اول کلاس، پاسخمان را قبل از فهم صورت مسأله، از حفظ و به‌ترتیب بیان ‌کنیم.

زندگی باشتاب پیش ‌می‌رود و ناگزیریم برای مسایل به سرعت راه‌حل بیابیم؛ اما همین عجله باعث مشکلاتی می‌شود. به اولین راه‌حل که به نظرمان برسد، چنگ ‌می‌زنیم و این ماجرا زنجیروار‌ ادامه ‌می‌یابد.

 ورود زودهنگام به عرصه‌ عمل، باعث شتابزدگی می‌شود.

وقتی در جمعی، موضوعی مطرح ‌می‌شود یک نفر شتابزده می‌‌گوید: «با این موضوع چه کار می‌خواهیم ‌بکنیم؟» و با طرح چنین چالشی، گفت‌وگو متوقف و ارایه‌ نظرات شتابزده برای پاسخ مساله آغاز ‌می‌شود.

بهتر است لحظه‌ای خود را از این گردونه بیرون ‌کشیم، به آن نگاه ‌کنیم و با تأمل راه‌حل‌هایی بیابیم که مشکلات را عمیق‌تر و بهتر ‌حل ‌کند.

امام علیشتابمهارت پرهیز از شتابمهارت های گفت و گو
Comments (۰)
Add Comment